Các Ngồi Thiền Đúng Phương Pháp

[HoangMi]

Tọa thiền cần một căn phòng yên tĩnh. Ăn uống chừng mực, giảm thiểu
những mối giao tiếp thế sự. Chớ tính toán nghĩ suy phải quấy, tốt xấu,
cũng không theo bên này chống bên kia. Hãy dừng lại mọi tạo tác vận hành
của tâm thức, ngay cả ý niệm muốn thành Phật cũng nên dập tắt. Ðiều này
vẫn đúng không chỉ trong thời tọa thiền mà suốt mọi động tác trong
ngày.

Bạn nên bắt đầu tọa thiền vào buổi sáng sớm thức dậy, trước khi tập thể
dục và ăn sáng. Nếu bạn chọn thực tập trước khi ngủ sẽ bất lợi vì bạn sẽ
dễ bị cơn buồn ngủ lôi kéo hoặc suốt một ngày làm việc tồn đọng lại
trong đầu bạn biết bao tạp niệm chưa giải quyết. Bạn nên mặc quần áo
bằng vải mềm, rộng rãi.

Trước hết trải một tấm nệm vuông dày khoảng 2 inches (toạ cụ), ngay giữa
đặt lên trên một cái gối ngồi nhỏ (bồ đoàn) để ngồi. Nếu không có bồ
đoàn bạn có thể dùng một cái gối thường gấp đôi lại. Nửa mông sau đặt
trên bồ đoàn và ngồi ngay thẳng vững vàng. Có nhiều cách ngồi, nhưng với
những người mới bắt đầu có thể ngồi kiểu Miến Điện hay ngồi bán kiết
già. Những người thường mặc Âu phục rất khó ngồi bán kiết già hay toàn
kiết già, có thể ngồi thiền trên ghế hay ngồi theo kiểu Nhật Bản.

Ngồi kiểu Miến Điện:
Cách thứ nhất và đơn giản nhất là cách ngồi kiểu Miến Điện (Burmese position), cả hai chân xếp chéo nhau đặt đều trên đệm:


Ngồi Bán Kiết Già (Half Lotus position)
Tư thế bán kiết già là đặt chân trái lên đùi phải. Tuy nhiên có thể thay
đổi, chân trái có thể đặt dưới và chân phải đặt trên đùi trái.


Ngồi Toàn Kiết Già theo Đức Phật (Full Lotus position)
Tư thế toàn kiết già là hai chân được khoá vào nhau, trước hết đặt bàn
chân phải lên đùi trái rồi đem bàn chân trái đặt lên đùi phải. Kéo sát
chân vào trong thân để ngồi được lâu hơn. Còn bàn tay trái để lên bàn
tay phải, hoặc ngược lại. Hai bàn tay để lên hai lòng bàn chân, những
ngón tay chồng lên nhau, hai đầu ngón tay cái chạm vào nhau nằm ngay
chiều rốn, cùi chõ vừa ôm hông là được .


Ngồi kiểu Nhật Bản (Seiza position):
Tư thế ngồi này là ngồi trên một ghế nhỏ, hai chân để dưới chân ghế.
Cũng có thể dùng một cái gối nhỏ đặt lên trên hai chân và mông ngồi trên
đó.


Ngồi Trên Ghế (Chair position):
Sau cùng là cách ngồi trên ghế với hai bàn chân đặt trên mặt thảm. Cũng
có thể ngồi trên bồ đoàn đặt trên ghế. Tư thế lưng cũng giống như các
thế ngồi trên.


Nên chú ý bất cứ kiểu ngồi thiền nào thì xương sống cũng phải hoàn toàn ở vị thế thẳng đứng,
không nghiêng bên trái cũng không ngả bên phải, không cúi tới trước
cũng không ngả về phía sau, lỗ tai thẳng với vai và lỗ mũi ngay nơi rốn.

Chiều chóp mũi ngay đầu ngón tay cái, hai trái tay đối xứng hai bả vai,
mắt mở 1/3 nhìn không quá 5 tấc với một góc độ vừa phải (45 độ) (nếu mắt
nhắm hoàn toàn sẽ dễ bị ngủ, còn mở rộng quá thì sẽ dễ bị toán loạn vì
nhìn thấy ngoại cảnh). Gương mặt bình thản, miệng hơi mỉm để cho các cơ
bắp trên mặt được giãn ra. Điều này rất cần thiết cho hệ thần kinh.

Hít sâu bằng mũi đầy bụng rồi thở ra bằng miệng nhẹ nhàng. Miệng ngậm
lại, môi và răng vừa khít nhau, lưỡi để lên trên. Từ đây về sau chỉ hít
thở bằng mũi đều đều, nhè nhẹ không cố gắng.

Điều quan trọng của toạ thiền là tâm toạ tức là làm thế nào để tâm không
còn đi dong duổi ta bà, hết nơi này đến chốn khác. Nhưng muốn tâm toạ
chúng ta phải làm thế nào? Trên nguyên tắc, chúng ta phải giảm thiểu từ
từ những ý nghĩ miên man trong đầu, mới bắt đầu từ nhiều niệm về ít niệm
rồi về một niệm và sau cùng là không còn một niệm nào. Từ từ, tâm chúng
ta được trong sáng hơn và từ sự vắng bặt niệm, tự nhiên bộc phát sự
hiểu biết sáng suốt. Không một niệm trong đầu chính là đối tượng của
thiền. Có rất nhiều phương pháp khác nhau và Pháp Thở là bước căn bản,
là bài học vỡ lòng của các pháp thiền tập.


Thở là sự sống, là năng lực sống còn, là tâm điểm các hoạt động của cơ
thể chúng ta. Tâm và hơi thở của chúng ta là một: khi chúng ta tức bực,
hơi thở trở nên hổn hển, khi tâm chúng ta cảm thấy an lạc thoải mái, hơi
thở trở nên điều hoà, dễ chịu. Vì thế chúng ta cần điều hoà hơi thở một
cách tự nhiên qua lỗ mũi và chú tâm vào cảm thọ về hơi thở nơi đan điền
(phần bụng dưới rốn), hoặc là hơi thở vào ra nơi hai lỗ mũi (chỉ nên
chọn một). Cảm thọ này là mục đích thiền tập cơ bản của chúng ta. Khi
tâm chúng ta nghĩ chuyện khác, chúng ta nên tức khắc gọi nó trở về với
hơi thở vào ra. Thân ở đâu thì tâm ở đó.